Trong tháng 12/2014, nhiều chính sách mới sẽ có hiệu lực thi hành. Cụ thể:

- Áp dụng khung giá đất mới

Theo nghị định 104/2013/NĐ-CP quy định về khung giá đất, giá đất ở tại đô thị tối đa dao động từ 10 triệu đồng/m2 đến 162 triệu đồng/m2 (cao hơn mức giá hiện hành 2,4 lần) trong đó, mức giá cao nhất 162 triệu đồng/m2 được áp dụng với các đô thị loại đặc biệt tại Vùng đồng bằng sông Hồng và Vùng Đông Nam Bộ, gồm các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương như Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Phòng, Hà Nội, Nam Định, TP.HCM, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu…; mức giá đất ở thấp nhất tối đa là 10 triệu đồng/m2 được áp dụng với các đô thị loại V tại Vùng Bắc Trung Bộ, gồm các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế (bảng phụ lục IX)

Đối với đất thương mại, dịch vụ tại đô thị, khung giá dao động từ 32.000 đồng/m2 đến 129,6 triệu đồng/m2 (cao gấp đôi mức giá hiện hành). Cụ thể, khung giá đất tại các đô thị loại đặc biệt; loại I; loại II và loại III tại Vùng đồng bằng sông Hồng lần lượt là từ 1,2 – 129,6 triệu đồng/m2; 800.000 đồng/m2 đến 60,8 triệu đồng/m2; 640.000 đồng/m2 đến 40 triệu đồng/m2 và từ 320.000 đồng/m2 đến 32 triệu đồng/m2(bảng phụ lục X)

Các khung giá đất nêu trên được sử dụng làm căn cứ để UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất tại địa phương.

Nghị định có hiệu lực từ 29/12/2014.

- Đơn, thư nặc danh tố cáo tham nhũng được chấp nhận

Đơn tố cáo không ghi rõ họ tên, địa chỉ người tố cáo nhưng có nội dung rõ ràng, kèm theo các thông tin, tài liệu, bằng chứng chứng minh nội dung tố cáo hành vi tham nhũng, hành vi tội phạm thì được xử lý theo quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng, pháp luật tố tụng hình sự.

Người xử lý đơn tố cáo phải giữ bí mật tên, địa chỉ, bút tích của người tố cáo; bảo vệ người tố cáo và người thân của người tố cáo khi có yêu cầu. Đơn kiến nghị, phản ánh cũng không phải ghi rõ họ tên, địa chỉ người phản ánh kiến nghị như quy định hiện hành nữa mà chỉ cần ghi rõ nội dung phản ánh, kiến nghị là đủ điều kiện được xử lý.

Ngoài ra, đơn đủ điều kiện xử lý là đơn đã được xử lý nhưng người khiếu nại, tố cáo có quyền khiếu nại, tố cáo tiếp theo quy định của pháp luật (theo quy định hiện hành trường hợp này người khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh phải cung cấp được tài liệu, chứng cứ mới đơn mới được xử lý). Đơn đã gửi cho nhiều cơ quan, đơn vị, cá nhân trong đó đã gửi đúng nơi giải quyết và đơn đã được hướng dẫn một lần về cùng nội dung thì sẽ không đủ điều kiện xử lý.

Thông tư 07/2014/TT-TTCP của Thanh tra Chính phủ về việc quy định quy trình xử lý đơn khiếu nại, đơn tố cáo, đơn kiến nghị, phản ánh thay thế thông tư 04/2010/TT-TTCP và có hiệu lực thi hành từ ngày 15/12 quy định.

- 3 tiêu chí hộ chính sách xã hội được hỗ trợ tiền điện

Theo Quyết định 60/2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, hộ chính sách xã hội được hỗ trợ tiền điện là hộ đáp ứng được một trong 3 tiêu chí sau: 1- Hộ có thành viên đang hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng không thuộc diện hộ nghèo theo quy định của pháp luật và có lượng điện sử dụng cho mục đích sinh hoạt trong tháng không quá 50 KWh ở vùng có điện lưới; 2- Hộ có thành viên đang hưởng trợ cấp xã hội theo quy định của pháp luật sống ở vùng chưa có điện lưới; 3- Hộ đồng bào dân tộc thiểu số sống ở vùng chưa có điện lưới.

Quyết định nêu rõ, trường hợp hộ có nhiều thành viên hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng hoặc thuộc diện được hỗ trợ tiền điện theo các chính sách khác nhau thì chỉ được hưởng một mức hỗ trợ tiền điện cao nhất.

Quyết định có hiệu lực từ ngày 15/12/2014.

- Khuyến khích giảng viên nghiên cứu khoa học

Theo Nghị định quy định việc đầu tư phát triển tiềm lực và khuyến khích hoạt động khoa học và công nghệ trong các cơ sở giáo dục đại học có hiệu lực từ ngày 15/12/2014, giảng viên trong các cơ sở giáo dục đại học được hưởng ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân đối với phần thu nhập từ hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ thuộc lĩnh vực ưu tiên, trọng điểm và các hợp đồng thực hiện tại miền núi, vùng sâu, vùng đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, các giảng viên này còn được thưởng tiền không quá 30 lần mức lương cơ sở chung nếu công bố được 1 bài báo trên tạp chí khoa học quốc tế uy tín trong danh mục ISI, SCI, SCIE. Ngoài ra, được hỗ trợ 50% phí đăng ký bảo hộ quyền tác giả và được tính tương đương 20 giờ giảng dạy lý thuyết nếu công bố được 1 bài báo trên tạp chí khoa học có thang điểm 1 trong danh mục của Hội đồng Chức danh Giáo sư Nhà nước.

Giảng viên là nhà khoa học đầu ngành; giáo sư là giảng viên cơ hữu; giảng viên là nhà khoa học trẻ tài năng trong các cơ sở giáo dục đại học cũng được hưởng nhiều chính sách khuyến khích, hỗ trợ khác.

- Tạo thuận lợi trong đăng ký xác định quốc tịch Việt Nam

Chính phủ đã ban hành Nghị định 97/2014/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 78/2009/NĐ-CP ngày 22/9/2009 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Quốc tịch Việt Nam, trong đó quy định đăng ký để được xác định quốc tịch Việt Nam và cấp hộ chiếu Việt Nam.

Cụ thể, người Việt Nam định cư ở nước ngoài chưa mất quốc tịch Việt Nam theo pháp luật Việt Nam trước ngày 1/7/2009 mà không có giấy tờ chứng minh quốc tịch Việt Nam, nếu có yêu cầu thì đăng ký với Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài để được xác định có quốc tịch Việt Nam và cấp hộ chiếu Việt Nam theo trình tự, thủ tục quy định (gọi là Người yêu cầu xác định quốc tịch).

Cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự hoặc cơ quan khác được ủy quyền thực hiện chức năng lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài (Cơ quan đại diện), nơi Người yêu cầu xác định quốc tịch đang thường trú, thực hiện tiếp nhận và giải quyết yêu cầu xác định quốc tịch và cấp hộ chiếu Việt Nam.

Nghị định có hiệu lực từ 1/12/2014.

- Sửa xe phải bảo hành phần sửa chữa

Từ ngày 1/12, cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa xe cơ giới đường bộ có trách nhiệm bảo hành nội dung sửa chữa trong thời hạn tối thiểu 2 tháng hoặc 1.500 km tùy điều kiện nào đến trước, tính từ thời điểm giao xe. Sau khi hoàn thành việc sửa chữa, khắc phục hư hỏng của xe cơ giới, cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa phải kiểm tra và vận hành thử phương tiện, đảm bảo an toàn mới cho phép xuất xưởng. Thông tư 53/2014/TT-BGTVT quy định về bảo dưỡng kỹ thuật, sửa chữa phương tiện giao thông cơ giới đường bộ quy định.

- Trường quốc tế phải dạy chương trình Việt Nam

Học sinh là công dân Việt Nam học tập tại trường tiểu học hoặc cấp tiểu học và trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông hoặc cấp trung học cơ sở, cấp trung học phổ thông của trường phổ thông có nhiều cấp học có vốn đầu tư nước ngoài phải học chương trình Việt Nam học. Việc bắt buộc này là nhằm để các học sinh có kiến thức phổ thông, cơ bản, hiện đại, có tính hệ thống về lịch sử, địa lí, văn hoá, truyền thống, phong tục, tập quán của Việt Nam.

Thời lượng chương trình không ít hơn 70 phút/tuần, đối với lớp 4, lớp 5 và không ít hơn 90 phút/tuần đối với các lớp trung học cơ sở và trung học phổ thông. Khuyến khích các cơ sở giáo dục phổ thông có vốn đầu tư nước ngoài giảng dạy chương trình tiếng Việt và Việt Nam học bằng tiếng Việt hoặc tiếng nước ngoài cho học sinh là người nước ngoài đang theo học tại trường. Thông tư 34/2014/TT-BGDĐT hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định 73/2012/NĐ-CP quy định về hợp tác, đầu tư của nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục có hiệu lực thi hành từ ngày 1/12.

- Hướng dẫn thành lập tổ chức chính trị, chính trị – xã hội tại doanh nghiệp

Nghị định 98/2014/NĐ-CP quy định việc thành lập tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị – xã hội tại doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế có hiệu lực từ 10/12/2014

Nghị định gồm 11 điều, quy định thành lập tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam; các tổ chức chính trị – xã hội (gồm Công đoàn Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Cựu Chiến binh Việt Nam) tại doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong việc tạo điều kiện để người lao động có nhu cầu, hoặc mong muốn được thành lập và tham gia hoạt động tại các tổ chức đó khi đủ điều kiện theo quy định.

- Thay đổi mức đóng góp Quỹ phòng, chống thiên tai

Chính phủ đã ban hành Nghị định quy định về việc thành lập và quản lý Quỹ phòng, chống thiên tai; trong đó quy định mức đóng góp vào Quỹ thay cho mức cũ đã được áp dụng từ cách đây nhiều năm.

Theo Nghị định mới của Chính phủ, đối với các tổ chức kinh tế hoạch toán độc lập mức đóng góp bắt buộc 1 năm là hai phần vạn trên tổng giá trị tài sản hiện có tại Việt Nam theo báo cáo tài chính hàng năm nhưng tối thiểu 500 nghìn đồng, tối đa 100 triệu đồng và được hạch toán vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh.

Cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan, tổ chức, lực lượng vũ trang hưởng lương, cán bộ quản lý trong các doanh nghiệp nhà nước đóng 1 ngày lương/người/năm theo mức lương cơ bản sau khi trừ các khoản thuế, bảo hiểm phải nộp. Còn người lao động trong các doanh nghiệp đóng 1 ngày lương/người/năm theo mức lương tối thiểu vùng. Người lao động khác thì đóng 15.000 đồng/người/năm.

Nghị định có hiệu lực từ 8/12/2014.

- Ô tô chuyển đổi công năng không được chở khách du lịch

Theo Nghị định 86/2014/NĐ-CP về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô có hiệu lực từ 1/12/2014, xe ô tô có trọng tải được phép chở từ 10 hành khách trở lên đối với cự ly trên 300 km phải có niên hạn sử dụng không quá 15 năm đối với ô tô sản xuất để chở người và từ ngày 1/1/2016 không được sử dụng xe ô tô chuyển đổi công năng. Đối với cự ly từ 300 km trở xuống thì niên hạn không quá 20 năm đối với ô tô sản xuất để chở người; không quá 17 năm đối với ô tô chuyển đổi công năng trước ngày 1/1/2002 từ các loại xe khác thành xe ô tô chở khách.

Nghị định cũng quy định xe taxi phải có niên hạn sử dụng không quá 8 năm tại đô thị loại đặc biệt; không quá 12 năm tại các địa phương khác.

Xe ô tô kinh doanh vận tải khách du lịch có niên hạn sử dụng không quá 15 năm; xe ô tô chuyển đổi công năng không được vận tải khách du lịch.

- Phạt tiền tỷ với vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng

Theo Nghị định 96/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng vừa mới được ban hành, từ ngày 12/12/2014, các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực này sẽ bị phạt nặng với mức phạt lên tới hàng tỷ đồng.

Cụ thể, sẽ phạt tiền từ 500 – 600 triệu đồng đối với hành vi hoạt động ngoại hối của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức làm dịch vụ nhận và chi trả ngoại tệ, tổ chức làm đại lý đổi ngoại tệ, tổ chức khác mà không được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép hoặc giấy phép hoạt động ngoại hối đã hết thời hạn hoặc bị đình chỉ, hoặc không đúng nội dung đã quy định trong giấy phép, trừ trường hợp quy định; phạt từ 400-450 triệu đồng đối với hành vi vi phạm tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu theo quy định của pháp luật…

Đặc biệt, Nghị định quy định phạt từ 10-15 triệu đồng đối với hành vi không đảm bảo máy giao dịch tự động phải có tiền để đáp ứng nhu cầu rút tiền của khách hàng theo quy định.

Các mức phạt tiền quy định trên là mức phạt áp dụng đối với cá nhân; mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

- Phạt đến 30 triệu đồng nếu vi phạm quy định về ứng dụng khoa học công nghệ

Chính phủ đã ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 64/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động khoa học và công nghệ, chuyển giao công nghệ.

Trong đó, vi phạm quy định về ứng dụng, phổ biến kết quả hoạt động khoa học và công nghệ sẽ bị phạt đến 30 triệu đồng thay vì mức 20 triệu đồng như trước đây.

Nghị định có hiệu lực từ ngày 15/12/2014.

- Gia hạn đổi Giấy phép lái xe ô tô đến hết năm 2015

Theo Thông tư 67/2014/TT-BGTVT của Bộ GTVT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 38/2013/TT-BGTVT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 46/2012/TT-BGTVT quy định về đào tạo, sát hạch cấp Giấy phép lái xe cơ giới đường bộ, sẽ gia hạn đổi GPLX thêm một năm nữa.

Cụ thể, giấy phép lái xe ô tô bằng giấy bìa phải được chuyển đổi sang giấy phép lái xe mới bằng vật liệu PET trước ngày 31/12/2015; thay vì trước ngày 31/12/2014 như quy định trước đó.

Riêng thời hạn chuyển đổi giấy phép lái xe hạng A4 và giấy phép lái xe không thời giạn (hạng A1, A2, A3) vẫn thực hiện theo lộ trình cũ. Cụ thể, giấy phép lái xe hạng A4 phải chuyển đổi trước ngày 31/12/2015; giấy phép lái xe hạng A1, A2, A3 phải chuyển đổi trước ngày 31/12/2016 nếu cấp trước năm 2004; chuyển đổi trước ngày 31/12/2017 nếu cấp trước năm 2004; chuyển đổi trước ngày 31/12/2018 nếu cấp trước năm 2007 và chuyển đổi trước ngày 31/12/2020 nếu cấp sau năm 2010.

Thông tư có hiệu lực từ 31/12/2014.

- Tăng thời hạn Giấy phép lái xe hạng B1

Theo Thông tư 48/2014/TT-BGTVT có hiệu lực từ ngày 1/12/2014 thì giấy phép lái xe hạng B1 cấp cho người lái xe có thời hạn đến đủ 55 tuổi đối với nữ và đến đủ 60 tuổi đối với nam; trong trường hợp người lái xe trên 45 tuổi đối với nữ và trên 50 tuổi đối với nam thì giấy phép lái xe được cấp có thời hạn 10 năm, kể từ ngày cấp.

- Hướng dẫn hỗ trợ xây nhà phòng tránh bão lụt cho hộ nghèo miền Trung

Theo Thông tư 16/2014/TT-BXD hướng dẫn thực hiện Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg ngày 28/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung, trình tự lập và phê duyệt danh sách hộ được hỗ trợ được thực hiện theo nguyên tắc, các thôn tổ chức bình xét các hộ gia đình nghèo đề nghị hỗ trợ xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt. UBND cấp xã có trách nhiệm rà soát, tổng hợp nhu cầu của các thôn gửi UBND cấp huyện. UBND cấp huyện tổng hợp và phê duyệt danh sách hộ nghèo được hỗ trợ, báo cáo lên UBND cấp tỉnh.

Trên cơ sở báo cáo của UBND cấp huyện, UBND cấp tỉnh giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành liên quan lập và trình UBND cấp tỉnh phê duyệt Đề án hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng tránh bão lụt trên địa bàn toàn tỉnh. Sau khi phê duyệt, UBND cấp tỉnh gửi Đề án về Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ngân hàng Chính sách xã hội để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Thông tư có hiệu lực từ ngày 10/12/2014.

- Trang bị vũ khí cho bảo vệ phải xin phép công an

Căn cứ vào số lượng nhân viên bảo vệ, thực tế hoạt động, cơ quan, DN được xem xét trang bị công cụ hỗ trợ bao gồm dùi cui điện; dùi cui kim loại, cao su; găng tay bắt dao. Hồ sơ đề nghị nộp tới cơ quan Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội để được xem xét, cấp phép. Riêng trường hợp cơ quan, DN có nhu cầu trang bị vũ khí thô sơ, phương tiện xịt hơi cay, động vật nghiệp vụ thì phải nộp hồ sơ đề nghị về Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội thuộc Công an cấp tỉnh. Hồ sơ phải gửi kèm phương án bảo vệ và sự cần thiết phải trang bị vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ này.

Cơ quan, DN phải lập hồ sơ, sổ sách theo dõi nghiêm ngặt việc sử dụng vũ khí được cấp. Công cụ hỗ trợ khi được mang ra ngoài sử dụng phải được người đứng đầu cơ quan, doanh nghiệp đồng ý và ghi vào hồ sơ. Trường hợp bị mất công cụ hỗ trợ hoặc giấy phép sử dụng phải báo ngay bằng văn bản cho cơ quan Công an để phối hợp giải quyết.

Thông tư 46/2014/TT-BCA hướng dẫn nghị định 06/2013/NĐ-CP quy định về bảo vệ cơ quan, DN, có hiệu lực thi hành từ ngày 6/12.

- Để máy ATM hết tiền phạt 15 triệu

Từ ngày 12/12, việc để máy ATM ngừng hoạt động 24 giờ không thông báo; không duy trì hoạt động bộ phận hỗ trợ khách hàng để khách hàng liên hệ bất cứ lúc nào… sẽ bị phạt từ 10 triệu đến 15 triệu đồng. Mức phạt cũng tương tự đối với các hành vi phá hoại, hủy hoại tiền Việt Nam.

Ngoài ra, hành vi không niêm yết công khai giá mua, giá bán vàng hoặc có niêm yết nhưng nội dung không rõ ràng, gây nhầm lẫn cho khách hàng bị phạt từ 30 triệu đến 60 triệu đồng. Nếu kinh doanh mua, bán vàng hoặc mang theo vàng khi xuất cảnh, nhập cảnh không đúng quy định bị phạt đến 120 triệu đồng. Kinh doanh vàng miếng trái phép bị phạt đến 500 triệu đồng. Nghị định 96/2014 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng quy định.